کارگردانان شرکت کننده در هفته فیلم و عکس مشهد: ساخت فیلم کوتاه، تمرینی برای ساخت فیلم بلند نیست

به گزارش شهرآرانیوز؛ برنامه‌های هفته فیلم و عکس مشهد از مهم‌ترین اتفاقات هنری استان بود که در این هفته برگزار شد. اکران فیلم کوتاه، کارگاه‌های آموزشی مختلف در حوزه عکس و فیلم، جلسه‌های نقد و بررسی و نمایشگاه عکس از برنامه‌هایی بود که در پردیس سینمایی مهر کوهسنگی مشهد برگزار شد و با استقبال جمعی از علاقه‌مندان به هنر روبه رو شد.

نقد حتی اگر بُرنده هم باشد، سازنده است

مجید آذری فر، کارگردان فیلم «موقعیت مصطفی» است که آموزش خود را سی سال پیش در انجمن سینمای جوانان مشهد و در رشته فیلم سازی آغاز کرد و هم زمان در مدرسه تجربی تئاتر، بازیگری آموخته است. آذری فر درباره فیلم کوتاه «موقعیت مصطفی» می‌گوید: این کار، برشی از زندگی افرادی است که برای دفاع از مردم این سرزمین جنگیدند و جان دادند و حتی پیکر آن‌ها هم به خانواده هایشان نرسید. در این فیلم، بر خلاف بسیاری از فیلم‌های حوزه دفاع مقدس که از زاویه بیرونی به رزمنده نگاه می‌کنند، روایت فیلم از زاویه رزمنده انجام شده است. اینکه یک فرد پای اعتقاد خود می‌ایستد، کار هر کسی نیست.

وی درباره ساخت فیلم کوتاه بیان می‌کند: با وجود سختی کار فیلم کوتاه، این مدیوم را خیلی دوست دارم. هر چند اینکه بتوان حس یا پیامی را در مدت زمان کوتاه به مخاطب منتقل کرد، کار دشواری است. در فیلم کوتاه نمی‌توان شخصیت پردازی داشت. حتی بازیگری چندانی هم نمی‌توان از آن انتظار داشت. فیلم نامه در آن مهم‌ترین رکن فیلم است.

این کارگردان درباره هفته فیلم و عکس مشهد نیز می‌گوید: یکی از محاسن هفته فیلم و عکس، این است که در آن، فیلم سازان به تبادل تجربه می‌پردازند. بیش از آنکه هفته رقابت باشد، هفته رفاقت است. دوستان ما ایراد‌های کار را به ما گوشزد می‌کنند و این را بسیار دوست دارم. از نقد سازنده استقبال می‌کنم و اگر نقد سازنده‌ای داشته باشم، آن را به صاحب اثر منتقل می‌کنم. نقد حتی اگر برنده هم باشد، سازنده است.

فیلم‌های کوتاه و بلند، دو جهان متفاوت دارند

مجید کاظمی ازغدی، کارگردان فیلم «آنارشی»، است که این فیلم، نخستین اثر سینمایی او بوده است. او درباره ورود به عرصه سینما می‌گوید: در دوره کودکی، پشت صحنه یک فیلم را دیدم و کار کارگردان به نظرم بسیار جذاب آمد. همان زمان تصمیم گرفتم کارگردان شوم. در دوره‌های آموزشی و کلاس‌ها شرکت کردم تا بتوانم به این هدف برسم. نقطه عطف زندگی من، آشنایی با انجمن سینمای جوانان بود و به جرئت می‌گویم اگر به انجمن نمی‌آمدم، فیلم ساز نمی‌شدم. اینکه شناخت مسئله را بیاموزی و بتوانی آن را به اثری تبدیل کنی که برای دیگران هم قابل ارائه باشد.

کاظمی درباره فیلم کوتاه اعتقاد دارد: ساخت فیلم کوتاه را تمرینی برای ساخت فیلم بلند نمی‌دانم. کاری است که بسیار سخت‌تر از ساخت فیلم بلند است. حتی در دوره‌های آموزشی هم اول ساخت فیلم بلند را تدریس می‌کنند. فیلم کوتاه و فیلم بلند، دو جهان متفاوت دارند.

این کارگردان درباره فیلم خود نیز می‌گوید: فیلم درباره یک مادر سرپرست خانواده است که قرار است فرزند خود را در مدرسه‌ای ثبت نام کند و با چالش‌هایی روبه رو می‌شود. مسئله چالش در ثبت نام بچه‌ها در مدارس را به صورت اتفاقی از زبان یکی از آشنایان شنیدم و وقتی بیشتر درباره آن جست‌و‌جو کردم، بیشتر ذهنم را درگیر کرد. همین شد که تصمیم گرفتم درباره این موضوع فیلم بسازم.

وی می‌افزاید: این فیلم را فروردین ماه سال گذشته در بازار فیلم کوتاه جشنواره کن ارائه کردم و اتفاق خوبی برای من بود. در یکی از جشنواره‌های کشور رومانی و آلبانی چند جشنواره داخلی هم شرکت کردم.

در ادامه حتما بخوانید سعید ملتجی: هفته فیلم و عکس به تسهیل مسیر سینمای مشهد کمک می‌کند

آموزش موجب رشد انسان می‌شود

محمد برزویی، کارگردان «لایو استایل» متولد سال ۱۳۷۱ است. کار فیلم سازی را سال ۱۳۹۳ و پس از گذراندن دوره آموزشی انجمن سینمای جوانان آغاز کرده و بعد از آن هم تجربه ساخت چندین اثر را داشته است. برزویی درباره آموزش‌هایی که در عرصه سینما دیده می‌گوید: تهران که بودم، دو بار از طرف انجمن سینمای جوان در فیلم سازی و نویسندگی بورسیه شدم و از دوره‌های آموزشی آنجا به صورت رایگان استفاده کردم. به شدت به آموزش دیدن علاقه دارم و اعتقاد دارم آموزش موجب رشد انسان می‌شود. موجب به روز شدن می‌شود و ما به این به روز شدن‌ها نیاز داریم.

وی می‌افزاید: الان هم در حال نگارش یک فیلم نامه هستم. دوست دارم کاری را کارگردانی کنم که خودم متن آن را نوشته‌ام. دوست دارم کم کم به سمت ساخت فیلم بلند بروم. برخلاف نظر برخی از افراد که ساخت فیلم کوتاه را سکوی پرتاب فیلم بلند می‌دانند، این کار را یک مدیوم مستقل می‌دانم. البته از جنبه اقتصادی، ساخت فیلم بلند است که توجیه دارد. 

وی درباره شیوه ماندگار شدن در عرصه ساخت فیلم کوتاه اعتقاد دارد: از لحاظ اقتصادی برای ساخت فیلم کوتاه دو راه پیش پای شماست. نخست اینکه فیلم بلند بسازی و با سرمایه حاصل از آن بتوانی کار ساخت فیلم کوتاه را انجام دهی. دوم اینکه فیلم کوتاه بسازی و آن را برای جشنواره‌های خارجی بفرستی. هر چند که همین کار هم تخصص می‌خواهد و افراد متخصص در آن، هزینه‌های بالایی دریافت می‌کنند.

او می‌گوید: کمتر انتقادپذیر هستم. کاری را که می‌سازم، مانند فرزند دوست دارم. نمی‌توانم احساس خود نسبت به کارم را نادیده بگیرم. اینکه کار را با زحمت فراوان تولید کنی و یک نفر از راه برسد و شروع به انتقاد کند، کمی سخت است. البته منتقدی را که خودش هم فیلم ساخته باشد، دوست دارم.

در ادامه حتما بخوانید استقبال خوب از رویداد مهم سینمایی |هفته فیلم و عکس انجمن جوانان مشهد به کار خود پایان داد (۸ اردیبهشت ۱۴۰۴) + فیلم

علی عظیم زاده در نشست نقد و بررسی هفته فیلم و عکس مشهد:
روایت فیلم ساز با جهان بینی او شکل می‌گیرد

در روز دوم هفته فیلم و عکس مشهد، علی عظیم زاده طهرانی، مدرس هنر و مدیر فیلم برداری سینما و تلویزیون، در نشست نقد و بررسی فیلم‌های کوتاه اکران شده حضور یافت و ضمن بیان نکاتی درباره کارگردانی و پاسخ به پرسش‌های حاضران، نقطه نظرات خود را درباره فیلم‌های اکران شده بیان کرد.

وی افزود: روند فیلم سازی در مشهد جانی دوباره گرفته است، حدود یک دهه پیش، فیلم‌های خوبی ساخته می‌شد و هر ساله فیلم سازان مشهدی در جشنواره‌ها حضور داشتند و به عبارتی جوایز جشنواره را درو می‌کردند. اما پس از آن دوره و تا مدتی، فیلمی از فیلم سازان مشهدی را در جشنواره‌ها نمی‌دیدیم یا اگر بودند، تعداد آن‌ها بسیار اندک بود. اینکه در این رویداد حدود هفتاد فیلم به نمایش در می‌آید، خبر بسیار خوبی است.

این هنرمند مشهدی درباره فیلم‌های به نمایش درآمده در این رویداد گفت: در فیلم‌ها اغلب ایده‌های خوبی وجود داشت، اما در ساخت و به صورت مشخص در موضوع کارگردانی نقاط ضعف دیده می‌شد.

وی افزود: کارگردان، با نوع جهان بینی و دیدگاه خود نسبت به قصه‌ای که روایت می‌کند، می‌تواند بر هیجاناتی که ممکن است در مسیر کارش پیش بیاید، غلبه کند. این‌ها قواعد اولیه‌ای است که او باید بداند.

عظیم زاده افزود: کارگردان باید علاوه بر کارگردانی، فیلم برداری و صدابرداری را نیز بداند. از سوی دیگر، باید روان شناسی و جامعه شناسی و تاریخ بداند. باید درک درستی از رنگ‌ها داشته باشد و رنگ شناسی را بلد باشد. ممکن است رنگ لباس یک شخصیت، معنای فیلم را عوض کند.

وی ادامه داد: کارگردان از قبل چیزی را در ذهن دارد و داستانی را که می‌خواهد روایت کند در ذهن پرورانده و با کمک عوامل این داستان را به اجرا می‌گذارد. اگر کارگردان از مسائل فنی کارگردانی اطلاع نداشته باشد، نمی‌تواند کار را جمع کند. کارگردانی که با صدا و تصویر و نور و موسیقی آشنایی نداشته باشد، باید در شیوه کار خود تجدیدنظر کند. کارگردانی که تصویر و صدا و موسیقی و بازی را نشناسد، کمیت او لنگ است. او باید مهارت‌های تصویربرداری و عکاسی را بداند، اما سازو کار را به تصویربردار و عوامل واگذار کند.

مثلا درباره حرکت هم زمان دوربین و سوژه، دوربین اگر موازی سوژه باشد یک حس دارد و اگر پشت سر یا جلوی سوژه حرکت کند حس دیگری دارد و این کارگردان است که باید تشخیص دهد این اتفاق چگونه رقم بخورد. اگر کارگردان بازیگری را نداند حتی اگر بهترین بازیگران را هم در اختیار داشته باشد نمی‌تواند از آن‌ها بازی بگیرد.

او باید بداند که هر ساز چه تأثیری بر مخاطب دارد تا بتواند در هنگام نیاز آن را به درستی به کار گیرد. فقط توصیه می‌شود که کارگردان با تدوین آشنایی نداشته باشد، زیرا برای او سخت خواهد بود تصاویری را که با زحمت و دشواری گرفته، حذف کند، نادیده بگذارد یا به اصطلاح دور بریزد.